5.1 Integraal huisvestingsplan Onderwijs
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- De gemeente heeft de wettelijke plicht te zorgen voor onderwijshuisvesting. De gemeente moet ook zorgen voor kwalitatief goede en gezonde onderwijshuisvesting voor kinderen in Heusden. Dat moet op basis van de met de schoolbesturen afgesproken ambities. De maatregelen en ambities staan in het Integraal huisvestingsplan onderwijs 2017-2026 (versie 2022).
Wat hebben we daarvoor gedaan?
- Van het integraal huisvestingsplan onderwijsgebouwen moeten we een uitvoeringsprogramma maken. Daar zijn we mee begonnen.
- In 2023 is een integraal kindcentrum geopend in Oudheusden. Hierin zijn twee scholen gevestigd: De Leilinde en de Dromenvanger. Ook zitten er een peuteropvang en een buitenschoolse opvang.
- Vanwege de toename in leerlingenaantal zijn twee noodlokalen geplaatst bij basisschool De Bussel. Deze noodlokalen zijn nodig tot de bouw van een nieuwe school.
- In 2022 hebben we onderzocht hoe de toekomstige huisvesting van het d’Oultremontcollege in Drunen kon worden betaald. Dit onderzoek is nog niet klaar. Tijdens het onderzoek is het onderzoek veranderd in een haalbaarheidsonderzoek. We doen dit onderzoek samen met een vertegenwoordiging van het schoolbestuur.
- In 2023 zijn we begonnen haalbare mogelijkheden te onderzoeken voor een zogenaamde multifunctionele accommodatie (MFA) in Elshout. Daarmee wordt het burgerinitiatief ondersteund. De uitkomsten van dit onderzoek zijn belangrijk voor de keuze de Th. J. Rijkenschool wel of niet te betrekken bij de MFA.
- Sinds 1 augustus 2023 zijn de basisscholen Jongleren en Wereldwijs gefuseerd. De nieuwe school heet De Groene Bogen. In 2023 zijn we begonnen met het aanvragen van geld voor de voorbereiding voor een nieuw schoolgebouw voor De Groene Bogen. We hebben de plek van de oude sporthal Onder de Bogen op het oog voor het nieuwe schoolgebouw.
- Voor onderwijs voor de extra instromende Oekraïense leerlingen zijn in 2022 ruimtes ingericht op drie scholen in onze gemeente. De inrichting bestond uit meubilair voor de leerlingen en docenten, digiborden en opbergmogelijkheden. Zo kunnen alle Oekraïense leerlingen dezelfde voorzieningen gebruiken als gewone leerlingen in de bestaande schoolgebouwen.
5.2 Onderwijsachterstanden / Aanpak laaggeletterdheid
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- Het bestrijden van onderwijsachterstanden. Dat willen we bereiken door kinderen zo vroeg mogelijk te ondersteunen. Daarmee vergroten we hun kansen op een zo goed mogelijke schoolloopbaan.
- Met de aanpak van laaggeletterdheid willen we bereiken dat meer inwoners beschikken over de benodigde basisvaardigheden. Of dat zij een stap zetten in die richting door het volgen van onderwijs.
- Aan het eind van het programma in 2024 voert de gemeente zelfstandig de regie over de aanpak van basisvaardigheden.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
- Samen met scholen, kinderopvang en peuteropvang hebben we gezorgd voor genoeg en voldoende peuteropvang en aanbod van voor- en vroegschoolse educatie (VVE) voor zogenaamde doelgroepkinderen. Dat zijn kinderen met een taalachterstand of een risico daarop. Om dit te bereiken moedigen we partijen aan en blijven we met hen in verbinding. Zo zorgen we dat er ook in tijden van personeelskrapte VVE-aanbod blijft. We kijken ook naar meer plekken waar VVE wordt aangeboden.
- Samen met de GGD hebben we in beeld gebracht hoe goed we peuters en doelgroeppeuters bereiken. We hebben daarbij ook gekeken welke redenen ouders geven voor het niet gebruiken van de voorschoolse voorzieningen. We blijven voortdurend bezig om die doelgroep gebruik te laten maken van deze voorzieningen.
- We blijven ouders aanmoedigen om hun kinderen naar VVE-voorzieningen te laten gaan. Per situatie kijken we actief mee wat de mogelijkheden zijn om alle kinderen gebruik te laten maken van het aanbod. We denken in iedere afzonderlijke situatie mee met ouders welke drempels zij ervaren en hoe we hen beter kunnen ondersteunen. Daarnaast hebben we uitgezocht wat het aanbod is in de gemeente. Samen met onze VVE-partners ontwikkelden we een briefkaart. Deze briefkaart wijst ouders op de mogelijkheden in het voorschoolse aanbod in onze gemeente. De kaart wijst hen ook op het op tijd inschrijven van hun kind voor het primair onderwijs. Primair onderwijs is het basisonderwijs, het speciaal basisonderwijs en het onderwijs op speciale scholen. Voor het leesgemak noemen we dit het basisonderwijs.
- We hebben met het basisonderwijs en voorschoolse instellingen afspraken gemaakt over de doorlopende leerlijnen en de resultaten van voor- en vroegschoolse educatie. Er is een warme overdracht van kinderen van voorschoolse instellingen naar het basisonderwijs.
- Kinderen met taalachterstanden of een risico daarop noemen we doelgroepkinderen. Samen met onze partners herkenden we hen vroeg en gaven we hen extra ondersteuning. Dit vroege herkennen noemen we vroegsignalering. Zo kunnen zij deze kinderen hun schoolloopbaan beter doorlopen.
- We bieden samen met het basisonderwijs extra taalondersteuning aan. Op meerdere basisscholen is het aanbod in de kleuterklassen al uitgebreid met taalklassen voor de zogenaamde middenbouw. We hebben het aanbod vanuit het VoorporTAAL op drie basisscholen. Daardoor krijgen kinderen op jonge leeftijd extra ondersteuning. Dat is een voortzetting van de ondersteuning op voorschoolse instellingen. Het VoorporTAAL ondersteunt jonge kinderen met achterstanden in de basisschoolleeftijd. Dat kunnen bijvoorbeeld taalachterstanden zijn. Op de drie basisscholen waar het VoorporTAAL loopt, zijn we gestart met taalonderwijs voor ouders. De thema’s en woordenschat sluiten aan op het aanbod uit het VoorporTAAL. Dit moedigt ouderbetrokkenheid aan en zorgt ervoor dat ouders thuis met hun kinderen praten over de onderwerpen en bijbehorende woordenschat.
- Samen met de basisscholen in gemeente Heusden en samen met de Internationale Schakelklas in Waalwijk overleggen we structureel om de extra instroom van Oekraïense leerlingen op te kunnen vangen. Op basis van de opvanglocaties bespreken we op welke scholen de leerlingen instromen. De gemeente heeft hiervoor extra klaslokalen ingericht. Voor de taaklassen is ruimte gemaakt.
- Taalhuis Heusden heeft geprobeerd bij laaggeletterde mensen met Nederlands als moedertaal meer te bereiken. Deze mensen worden de doelgroep NT1 genoemd. Hiervoor zetten we communicatie in die meer gericht is op het bereik van deze doelgroep. Het aanbod is meer op maat.
- We hebben gewerkt aan betere basisvaardigheden van mensen die de gemeente bereikt via onderwijs, werk, gezin en gezondheid.
- In de kamerbrief van 18 maart 2019 ‘Samen aan de slag voor een vaardig Nederland: vervolgaanpak laaggeletterdheid 2020 – 2024’ staan afspraken. Met deze afspraken hebben de gemeenten in de arbeidsmarktregio, Taalnetwerk Midden-Brabant en de Taalhuizen in de gemeenten van de arbeidsmarktregio gewerkt aan de uitvoering van vier programmalijnen. Deze programmalijnen staan in het Regioplan Midden Brabant ‘Samen begrijpen we elkaar’:
- Begrijpelijke taal;
- Laaggeletterdheid herkennen;
- Bereik de doelgroep;
- Aanbod basisvaardigheden.
5.3 Leerlingenvervoer
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- Aanmoedigen dat kinderen zoveel mogelijk zelfstandig reizen met meer aandacht voor de ontwikkelmogelijkheden van een kind. Voor de kinderen die aangepast vervoer nodig hebben, zorgen dat dit veilig en verantwoord wordt uitgevoerd.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
- We moedigen waar mogelijk aan dat kinderen zelfstandig kunnen reizen. Hiervoor geven we een gratis OV-pas met begeleiderskaart. Leerlingen kunnen hiermee een jaar lang oefenen. Dat kan ook buiten schooltijden.
- In het ‘Op Overeenstemming Gericht Overleg’ (OOGO) met het Samenwerkingsverband hebben we een werkwijze afgesproken over de beoordeling of een school wel of niet past. Hierdoor is deze beoordeling onafhankelijker gemaakt.
- We hebben regelmatig overleg met het taxibedrijf dat het leerlingenvervoer verzorgd. Zo willen we een zo goed mogelijke dienstverlening bieden. Waar nodig willen we ook kunnen bijsturen als de situatie hier om vraagt.
- We hebben een informatiefolder ontwikkeld om ouders en scholen eerder te informeren over de mogelijkheden van het leerlingenvervoer. We hebben deze folder gedeeld onder de interne begeleiders van alle basisscholen in onze gemeente. Zo kunnen de interne begeleiders ouders zo vroeg mogelijk wijzen op deze mogelijkheden.
5.4 Bestrijden schoolverzuim en aanpak vroegtijdige schooluitval
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- Zo min mogelijk schooluitval en te vroeg verlaten van school.
- Vroegtijdig schoolverlaters en leerlingen die lang verzuimen terug begeleiden richting arbeid of onderwijs.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
- We registreren alle meldingen van schoolverzuim. Als het nodig is, grijpt de leerplichtconsulent in.
- Vroegtijdige schoolverlaters in beeld brengen en terug begeleiden naar een opleiding of een leerwerkplek. Zo kunnen ze alsnog een startkwalificatie behalen. Dit doen we vanuit de vraag “wat heeft de jongere nodig?”.
- Het Doorstroompunt is ingezet voor trajectbegeleiding en het terug begeleiden van jongeren naar werk, opleiding of onderwijs. Het Doorstroompunt heette eerst Regionaal Medlpunt Coördinatie.
- In 2023 hebben we meer jongeren benaderd. In het jaar 2023 bereikten we 143 jongeren. Dat zijn er 48 meer dan in 2022. We hebben daarbij ‘outreachend’ gewerkt. Dat betekent dat we zelf mensen opzoeken en onze diensten aanbieden. We hebben actief bij jongeren aangeklopt. Ons werk was gericht op het voorkomen van langdurig schoolverzuim en het vroegtijdig verlaten van school.
5.5 Brede samenwerking onderwijs
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- Voor het gezamenlijk belang intensiveren van de relatie tussen de gemeente, de lokale onderwijsinstellingen, enkele onderwijsinstellingen buiten de gemeente, de kinderopvangorganisaties, Baanbrekers, jeugdhulp regio Hart van Brabant en het bedrijfsleven.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
- Met het onderwijs en andere partners overleggen we blijvend over allerlei onderwerpen. Bijvoorbeeld over als zorg, samenwerking, veiligheid op en om de scholen, gezond binnenklimaat, taalbevordering, kinderopvang en Integrale KindCentra (IKC).
- In juni 2023 is de Heusdense Educatieve Agenda (2023-2027) vastgesteld. In deze agenda staan drie ambities: 1) Eerlijke kansen 2) Taalbevordering 3) Fysiek en mentaal gezonde kinderen. Binnen deze ambities worden verschillende doelen benoemd. In 2023 is de inventarisatiefase gestart. In deze fase brengen we in beeld wat er nodig is om de doelen te bereiken.