Overzicht budgetoverhevelingen

Inleiding

Budgetoverhevelingen hebben betrekking op:

• budgetten voor activiteiten die in het afgelopen jaar niet tot uitvoering zijn gekomen om uiteenlopende redenen; deze niet bestede budgetten hebben een positieve invloed op het exploitatieresultaat gehad ten opzichte van de begroting;
• budgetten die worden afgedekt door hiertoe aangewezen reserves; dit zijn budgetoverhevelingen zonder effect op het exploitatieresultaat.

Bij de besluitvorming van de jaarstukken worden de overhevelingen aan de raad voorgelegd met als doel deze middelen uit het resultaat van 2023 beschikbaar te stellen voor uitvoering in 2024.

In het jaarrekeningresultaat zitten ook rijksmiddelen die we bij de decembercirculaire hebben gekregen. Er is echter geen kostenbudget geraamd. Vanwege het late moment van het bekend worden van de decembercirculaire is er geen begrotingswijziging mogelijk. Derhalve is er ook geen budgetoverheveling mogelijk. Deze middelen worden hieronder toegelicht en hiervan wordt voorgesteld om deze voor uitvoering in 2024 beschikbaar te stellen. Deze worden ook meegenomen in het voorstel tot resultaatbestemming.
 
In artikel 20 van de financiële verordening 2023 zijn regels opgesteld waaraan de overhevelingsvoorstellen zijn getoetst. Waar dit afwijkt van de regels wordt, conform de financiële verordening, toegelicht waarom het college voorstelt om de middelen toch over te hevelen. Er zijn meerdere budgetten waar in het verleden al een overheveling heeft plaatsgevonden. Het gaat dan vaak om taken die nog steeds doorlopen, waar incidenteel middelen voor beschikbaar zijn gesteld. Deze middelen ‘schuiven’ dan mee met de taak. Bij de toetsing of er in het volgende begrotingsjaar geen budget beschikbaar is gesteld, is vooral gekeken of dit budget voldoende is.

De dekking van de over te hevelen / te bestemmen middelen (€ 6.876.900) komt deels (€ 794.600) uit reserves en voor het resterende deel (€ 6.082.300) via de resultaatbestemming (die in 2024 wordt onttrokken uit de algemene reserve). Om te voorkomen dat genoemde lasten in 2024 als ongedekte uitgaven tot uiting komen, wordt evenals voorgaande jaren voorgesteld de betreffende budgetten via een afzonderlijk beslispunt rondom de bestemming van het saldo van de jaarrekening 2023 voor uitvoering in 2024 beschikbaar te stellen. Er hoeft dan in 2024, in het kader van de begrotingsrechtmatigheid, geen apart raadsbesluit meer te worden genomen.

Ten opzichte van 2023 zijn de overhevelingen gestegen. Gezuiverd voor de overheveling van de vluchtelingen Oekraïne was de overheveling in 2022 1,6 mln. In 2023 is de overheveling € 2,1mln (exclusief de overheveling voor de vluchtelingen Oekraïne in 2022).

Overzicht budgetoverhevelingen

Overhevelingen ten laste van het resultaat

Programma Bestuur en Beheer

Pachtbeëindiging (€ 25.000)
In 2022 is er een bedrijfsmatigheidscheck gehouden onder de reguliere pachters van gronden van de
gemeente Heusden. Uit deze check is naar voren gekomen dat 12 pachters niet meer voldoen aan de
voorwaarde om te mogen pachten. In 2023 is getracht in minnelijke overeenstemming en in het
uiterste geval via een gerechtelijke procedure de pachtovereenkomsten te beëindigen. Advocaat en
advieskosten zijn nodig voor deze (gerechtelijke) procedures. De onderhandelingen duren langer dan beoogd. Ook speelt een gebrek aan capaciteit intern mee. In 2023 waren nog 8 pachters die niet akkoord gingen met beëindiging. Inmiddels zijn 2 pachtovereenkomsten per eind 2023 geëindigd en met 1 pachter is overeenstemming bereikt over beëindiging per 2025. Met nog 1 pachter zijn we in onderhandeling over einde per 2025. Voor de overige 4 verwachten we een rechtszaak, waarvan 1 gepland is begin maart 2024. Het budget dat resteert in 2023 zal hiervoor worden ingezet. Het voorstel is om deze middelen over te hevelen voor uitvoering in 2024.

Buurt bestuurt ( € 55.700)
Na de opzegging van stichting Buurt Bestuurt Venne Oost is afgesproken dat een bedrag van
€ 40.712 aan ontvangen bijdrage van de gemeente wordt teruggestort, met als voorwaarde dat dit bedrag beschikbaar blijft voor initiatieven in de wijk. In 2023 is dit bedrag terugontvangen. In art. 20 staan voorwaarden gemeld waaraan een overheveling moet voldoen. Het gaat hierbij om een eenmalig terugontvangen bedrag en wordt daarom als incidenteel beschouwd. Gezien het bedrag en omdat er formeel geen buurt bestuurt voor Venne-Oost meer is, is er in 2024 ook geen bedrag beschikbaar voor gesteld. Gezien de gemaakte afspraken stellen we voor om het terugontvangen bedrag over te hevelen zodat het in 2024 beschikbaar is.  

Daarnaast is een verzoek van Kansrijk Elshout tot een bijdrage over 2023 later dan gebruikelijk ingediend. Deze bijdrage is nog op de oude werkwijze gebaseerd. Het budget voor Buurt bestuurt is in 2024 € 180.000. Als conform het besluit van 14 november 2023 de budgetten volgens de nieuwe rekensystematiek worden verdeeld zijn er onvoldoende middelen beschikbaar om aan het verzoek over 2023 van Kansrijk Elshout te voldoen. Om als gemeente in 2024 alsnog deze bijdrage te kunnen voldoen wordt voorgesteld om de middelen (€ 15.000) over te hevelen.

Hedikhuizen herstraatwerkzaamheden (€ 78.000)
Op 28 november 2023 heeft het college besloten om het beschikbare budget van € 78.000 voor Dorpsbelang Hedikhuizen, uit de overheveling van 2022, te reserveren voor herstraatwerkzaamheden in de kern Hedikhuizen en het verbeteren van de bermen in het buitengebied van Hedikhuizen. Daartoe stelt het college een budgetoverheveling voor aangezien de uitvoering in 2024 zal plaatsvinden. De middelen worden al een aantal jaren overgeheveld in afwachting van concrete plannen. Conform artikel 20 mag er op een budget niet meerdere jaren achterheen een overheveling plaatsvinden. Dit is vooral om te voorkomen dat geld wordt opgepot. Aangezien dit echter om een afspraak gaat waarbij nu concrete plannen over besteding zijn gemaakt is het voorstel toch om deze middelen nogmaals over te hevelen. Zonder de overheveling zijn er in 2024 ook onvoldoende middelen beschikbaar.

Programma Economie en recreatie

Kerkenvisie (€ 25.000)
Van het rijk is in 2021 een bijdrage ontvangen. Deze bijdrage van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) is bestemd om voor de kerkgebouwen in de gemeente Heusden, al dan niet met monumentale status, een integrale gemeentelijke kerkenvisie op te stellen.
In 2022 heeft een startoverleg plaatsgevonden met de vertegenwoordigers van de kerkelijke gemeenten. Een vervolg op dit startoverleg heeft niet plaatsgevonden als gevolg van gebrek aan capaciteit binnen de gemeente Heusden.

De middelen die in 2021 zijn ontvangen zijn steeds overgeheveld. Conform art. 20 lid1d van de fin. verordening is een voorwaarde voor overheveling dat er eerdere jaren geen overheveling heeft plaatsgevonden. Omdat de middelen echter specifiek ontvangen zijn voor de ontwikkeling van een integrale kerkenvisie is het voorstel deze middelen over te hevelen naar 2024. Wij verwachten in de loop van 2024 een eerste versie van de kerkenvisie op te kunnen leveren, in aansluiting op de beantwoording van de technische vragen op de begroting 2024. Uitbesteding van de activiteiten voor deze gelabelde bijdrage behoort tot de mogelijkheden.

Herinrichting De Schroef (€537.000)
Er wordt op dit moment gewerkt aan een inrichtingsplan. Vervolgens wordt een technische uitwerking opgesteld. Door de benodigde extra participatie en afstemming met verschillende partijen is de planning niet gerealiseerd. De realisatie van het basispark staat nu gepland voor 2025.

Programma Sociaal Domein

Inburgering en huisvesting statushouders (€ 90.000)
Statushouders en gezinsmigranten worden gedurende hun inburgeringstraject begeleid door Baanbrekers en Vluchtelingenwerk. De inburgeringstrajecten duren tot maximaal 3 jaar. De begeleiding is verspreid over de hele inburgeringstermijn. Vanuit het Rijk krijgen we middelen per inburgeringstraject, maar maken we ook algemene begeleidingskosten.
De gemeentelijke gelden worden ingezet voor begeleiding van Baanbrekers en Vluchtelingenwerk die niet door het Rijk wordt vergoed. Daarnaast worden deze gelden ingezet voor nieuwe begeleiding ten behoeve van een goede landing in de wijk door Vluchtelingenwerk. Dit heeft als doel om draagvlak van omwonende te vergroten. Tevens kunnen deze gelden worden ingezet voor het ombouwen van gezinswoningen naar woningen voor alleenstaanden of grote gezinnen. Zonder deze middelen is er geen/onvoldoende financiering voor de gewenste begeleiding van de statushouders. Zij hebben dan niet de ondersteuning die in de nieuwe wet wel geregeld wordt en dit vergroot de kans op het niet slagen voor hun inburgering en het vermindert de kans op een goede participatie. Elk jaar stellen we daarom een overheveling voor, in afwijking van art. 20 lid 1d van de financiële verordening. Tevens is er wel een structureel budget beschikbaar. Dat is echter onvoldoende om alle inburgeringstrajecten te bekostigen waarvoor een bedrag per statushouder wordt ontvangen.

Vluchtelingen Oekraïne (€ 4.774.000)
Voor het uitvoeren van de taken omtrent de vluchtelingenopvang Oekraïne, ontvangt de gemeente middelen van het Rijk. De middelen bestaan uit een normbedrag (€ 83) per dag per bed en uit een transitievergoeding voor de verbouwingskosten. Voor de opvangplekken betreft dit een normbedrag, dat is gebaseerd op een inschatting van de gemiddelde werkelijke kosten. Als een opvangplek in de praktijk minder blijkt te kosten, blijft toch het normbedrag gelden. In de RIB van 10 oktober 2023 is gecommuniceerd dat een wezenlijke onderbesteding van de ontvangen normbedragen moeten worden terugbetaald aan het Rijk. Op basis van nieuwe informatie blijkt dat niet bestede middelen kunnen worden teruggeven aan het Rijk, maar dat het niet verplicht is om van deze mogelijkheid gebruik te maken. In de RIB op 10 oktober 2023 hebben we u geïnformeerd over de stand van de in 2023 gemaakte kosten en te ontvangen middelen. Hieruit bleek een verwacht positief saldo over 2023 van € 3.637.000.Het uiteindelijke positieve saldo bedraag € 4.774.000. Tijdens de technische rondvraag van de informatievergadering Bestuur van 28-11-2023 bent u geïnformeerd dat het geen verplichting is om niet-bestede middelen terug te betalen aan het rijk, ons college kiest ervoor om het overschot van 2023 niet terug te geven. Enerzijds vanuit het perspectief dat het Rijk gemeenten nog steeds confronteert met grote onzekerheden over toekomstige middelen uit het gemeentefonds. Anderzijds vanwege de grote kans dat de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne nog langer zal duren met aanhoudende kosten, lagere normbedragen, bijstelling van het aantal te realiseren opvangplaatsen en de daarmee gepaarde(toekomstige) financiële risico’s. Daarnaast is per 1 februari 2024 ook de spreidingswet in werking getreden.   

Programma Bouwen en Wonen

Implementatie omgevingswet (€ 138.000)
De omgevingswet gaat, na jaren van uitstel, in per 1 januari 2024. De afgelopen periode heeft in het teken gestaan van voorbereiding en implementatie. Dit stopt niet wanneer op 1 januari 2024 de wet ingaat. De omgevingswet vraagt de komende jaren om verdere implementatie op het gebied van inrichten van het digitale loket en de inrichting van onze software.

Voor deze inrichting zijn we in 2023 met een traject gestart wat doorloopt in 2024. In 2023 hebben we ons gefocust op de minimale acties van de VNG. Daarmee zijn we ‘in de lucht’, maar dit traject vraagt nog verdere uitbouw die we in 2023 niet hebben kunnen realiseren vanwege technische beperkingen. Daarnaast was er vanwege beschikbare capaciteit noodzaak tot het aanbrengen van focus op de minimale eisen. Dit geldt ook voor de vorming van het omgevingsplan. Hiermee zijn we in 2023 een traject gestart dat doorloopt in 2024. Het voorstel is om de resterende middelen uit 2023 over te hevelen naar 2024 zodat verder kan worden gegaan met de implementatie. Er is een structureel budget, maar dat is bedoeld om de overgang naar het omgevingsplan te bekostigen. Het gaat hier om incidentele kosten voor implementatie. In verband met herhaaldelijke uitstel van de omgevingswet is een deel van de middelen al eerder overgeheveld.

Herinrichting woonwagenlocaties (€93.000)
De opdracht is het herinrichten van de vier woonwagenlocaties. De dekking van de kosten die voortvloeien uit deze herinrichting worden bekostigd uit de opbrengsten van de verkoop / in erfpacht uitgeven van de standplaatsen. Op de locatie Nassaulaan dient er nog het e.e.a. te worden afgerond. Wij verwachten dat deze medio 2024 wordt afgerond. Het verkopen van de standplaatsen gaat langzaam. De verwachting is dat niet alles kan worden verkocht, een deel zal via erfpacht worden uitgegeven, indien ook dat niet lukt zal er sprake blijven van een verhuursituatie. In mei 2023 is besloten om de standplaatsen in Heesbeen en Drunen met elk 1 standplaats worden uitgebreid. Aangezien het om uitbreidingen gaat die binnen het bestemmingsplan en de grenzen van de huidige locaties passen zullen de kosten gering zijn en kunnen deze worden gedekt uit de inkomsten bij verkoop of erfpacht.  
De overheveling betreft een incidenteel bedrag waar de jaarlijkse kosten uit worden betaald. Het restant wordt overgeheveld. Er heeft meerdere jaren achter elkaar een overheveling op de betreffende budgetten plaatsgevonden. Omdat het echter een specifiek budget betreft voor een specifiek taak is het voorstel om deze middelen over te hevelen naar 2024.

Overhead

Archiefachterstanden (€ 123.000)
In de begroting 2023 is in 2023 en in 2024 een bedrag van € 350.000 (per jaar) opgenomen voor de bewerking van ons archief en het wegwerken van de beheerachterstanden. Het project rondom de opschoning loopt tot eind 2024. De resterende middelen van 2023 zijn benodigd om het totale project af te kunnen ronden. Daarom stellen we u voor om de resterende middelen over te hevelen naar 2024.

Onderzoek huisvesting gemeentehuis (€ 117.500)
In 2023 heeft een scenariostudie plaatsgevonden naar centrale huisvesting. Deze heeft geresulteerd in 4 scenario’s. Om een weloverwogen keuze te kunnen maken heeft de gemeenteraad gevraagd om voor deze scenario’s  een programma van eisen uit te werken. Hiervoor is opdracht gegeven aan Hevo. Deze uitwerking vindt in 2024 plaats. Daarnaast wordt in 2024 ook een studie verricht naar de impact van het scenario ‘centrale huisvesting met maatschappelijke functie in Vlijmen’ op de omgeving, met name op het gebied van verkeer. De scenariostudie is volgens planning uitgevoerd en heeft een vervolg in 2024 om  weloverwogen tot een besluit te kunnen komen. Het voorstel is om de hiervoor in 2023 beschikbare middelen over te hevelen naar 2024.

Overhevelingen ten laste van reserves

Programma Economie en recreatie

Onderhoud Burgemeester Schweitzertunnel (€700.000)
Al enkele jaren staat het groot onderhoud aan de Burgemeester Schweitzertunnel in Vlijmen op de agenda. In 2023 is een bedrag van € 700.000 voor voorbereiding en uitvoering beschikbaar. Dit bedrag is eenmalig uit de algemene reserve gehaald. De voorbereidingswerken zoals het inspecteren en aanwijzen van een adviesbureau zijn in 2023 in gang gezet. In 2024 zal verder doorgepakt moeten worden op de voorbereiding/uitvoeringswerkzaamheden. Het voorstel is om de middelen hiervoor over te hevelen naar 2024.

Programma Economie en recreatie

Baggerwerkzaamheden wielen Elshoutse Zeedijk (€ 41.600)
Om een goed beeld te krijgen van de totale kosten van de benodigde baggerwerkzaamheden van drie wielen aan de Elshoutse Zeedijk is vanuit de reserve Uitvoering Baggerplan een voorbereidingskrediet beschikbaar gesteld van € 73.000. Hiervan resteert nog € 41.600. Na het beschikbaar stellen van het krediet is gestart met uitvraag van de benodigde onderzoeken en het nader verkennen van de mogelijke bagger – en verwerkingsmethodes. Op basis van de eerste bevindingen blijkt het beschikbaar gestelde budget niet toereikend voor de drie wielen. De onderzoekkosten zijn omvangrijker dan van tevoren ingeschat. Door de opdracht te herzien kunnen de voorbereidingskosten worden beperkt en kunnen de verdere voorbereidingen uitgevoerd worden voor het baggeren van de noordelijke wiel. Daarom is een nieuw voorstel in voorbereiding om het voorbereidingskrediet op te hogen. De middelen dienen opnieuw overgeheveld te worden zodat in 2024 de middelen beschikbaar zijn voor afdekking van de kosten van de voorbereiding.

Inrichting natuurontwikkeling project Heidijk (€ 53.000)
In dit gebied zijn percelen uit de pacht gehaald om er natuurontwikkeling toe te passen.
Onderdeel hiervan zijn het graven van 2 grote poelen en verbreden waterschap sloot. Hiervoor waren vergunningen vanuit provincie en waterschap noodzakelijk. Ook is een maisperceel pas laat in september vrij gekomen voor natuurontwikkeling. Na de vergunning is gestart met de werkzaamheden maar deze zijn gestopt vanwege de extreme regenval in de herfst waardoor de percelen niet meer toegankelijk waren. De werkzaamheden zullen rond maart-april weer opgestart worden. Deze bestaan uit het verder ontgraven en profileren poelen, het inzaaien percelen met bloemenmengsels en het
aanplanten bomen en struiken. De middelen hiervoor zijn incidenteel beschikbaar gesteld en zonder de middelen kan de inrichting van het natuurgebied niet afgerond worden. Daarom stellen we voor de middelen naar 2024 over te hevelen.

Resultaatbestemming

Programma Sociaal Domein

Inburgering en huisvesting statushouders (€ 26.100)
In de decembercirculaire is heeft het rijk een aanvullend bedrag beschikbaar gesteld op de rijksmiddelen die we krijgen voor de inburgeringstrajecten (zie eerder genoemde overheveling). We stellen voor deze middelen te bestemmen voor de uitvoering van de inburgeringstrajecten in 2024.