Vennootschapsbelasting
Op 1 januari 2016 is de vennootschapsbelastingplicht voor publieke organisaties ingevoerd. De Wet
op de vennootschapsbelasting (Vpb) is destijds in essentie zo aangepast dat overheden ook belast kunnen worden voor economische activiteiten die ook door private ondernemingen (kunnen) worden uitgevoerd. De aanpassingen hadden tot doel een gelijk fiscaal speelveld te maken tussen partijen (overheden en private ondernemingen).
Sinds deze wetswijziging vallen activiteiten waarvoor gemeenten als ondernemer optreden onder de Vpb. De gemeente Heusden heeft sindsdien in overleg met een fiscaal adviseur invulling gegeven aan de vennootschapsbelastingplicht. De fiscaal adviseur ondersteunt de gemeente bij de berekening van de Vpb en bij de jaarlijks belastingaangiftes.
Belaste activiteiten en berekening fiscale resultaten
Jaarlijks is een beoordeling nodig of er sprake is van nieuwe belaste activiteiten. Het aantal mogelijke ondernemersactiviteiten voor de Vpb is voor Heusden beperkt. De gemeente is vooralsnog alleen over de grondexploitaties (hierna: “het grondbedrijf”), straatreclame en over de opbrengsten uit de verkoop van reststromen van huishoudelijk afval Vpb verschuldigd. Voor de ondernemersactiviteit ‘straatparkeren’ is van rechtswege een vrijstelling van toepassing.
De berekening van de verschuldigde Vpb gebeurt extracomptabel. Jaarlijks leidt dit tot één
totaalbedrag voor de Vpb-heffing, op basis van het berekende fiscaal resultaat. Het fiscale resultaat wijkt af van het bedrijfseconomisch resultaat dat is opgenomen in de begroting en in de jaarrekening die zijn opgesteld op basis van de BBV voorschriften. Het totaalbedrag van de Vpb-heffing wordt als één bedrag opgenomen in de staat van baten en lasten.
VSO met de belastingdienst
In november 2020 heeft de gemeente Heusden een vaststellingsovereenkomst (VSO) voor de vennootschapsbelasting gesloten met de belastingdienst. Deze VSO geeft voor de gemeente duidelijkheid omtrent de berekening van de verschuldigde vennootschapsbelasting.
Ontwikkeling fiscaal resultaat en Vpb last
In de afgelopen jaren zijn aangiftes gedaan voor de Vpb. Inmiddels zijn voor de boekjaren tot en met 2019 definitieve aanslagen opgelegd. In de loop van de jaren zijn de volgende fiscale resultaten per jaar berekend:
- boekjaar 2016: € 1,4 miljoen negatief;
- boekjaar 2017: € 0,9 miljoen positief;
- boekjaar 2018: € 0,5 miljoen positief;
- boekjaar 2019: € 0,3 miljoen negatief;
- boekjaar 2020: € 1,9 miljoen negatief;
- boekjaar 2021: € 0,2 miljoen positief;
- boekjaar 2022: € 3,5 miljoen positief.
In het boekjaar 2022 was het nog mogelijk om een deel van het positieve fiscale resultaat te compenseren met eerdere fiscale verliezen. Uiteindelijk bleek € 1,7 miljoen niet verrekenbaar met eerdere fiscale verliezen wat leidde tot een fiscale kostenpost van ongeveer € 0,4 miljoen die reeds is verwerkt in de jaarrekening 2022.
Het boekjaar 2023 laat weer een positief fiscaal resultaat (van ongeveer € 2,35 miljoen) zien. Doordat er geen fiscaal verrekenbaar verlies uit voorgaande jaren meer over is, leidt dit tot een aanvullende kostenpost van € 0,6 miljoen in de jaarrekening 2023. Samen met de eerdere kostenpost uit 2022 heeft de gemeente Heusden daarmee per saldo ongeveer € 1 miljoen aan vennootschapsbelasting betaald, wat voornamelijk betrekking heeft op positieve fiscale resultaten uit grondexploitaties.
Hoewel uit gemaakte berekeningen over de complete restant looptijd van de lopende grondexploitaties nauwelijks nog een fiscaal positief resultaat blijkt, valt niet uit te sluiten dat ook het boekjaar 2024 nog zal resulteren in een vergelijkbare fiscale kostenpost van ongeveer € 1,1 miljoen. Daarbij kan worden aangetekend dat de uiteindelijke fiscale last per jaar afhankelijk blijft van de daadwerkelijke fasering en ontwikkeling van de resultaten uit de grondexploitaties. Fiscale regelgeving kan ertoe leiden dat niet alle fiscale winsten (ook de eerstkomende jaren) nog kunnen worden verrekend met fiscale verliezen. Dit komt doordat fiscale verliezen maximaal één jaar terug kunnen worden gewenteld (t.b.v. verrekening met de fiscale winst van het jaar daarvoor). Daarnaast gelden nog aanvullende verrekenregels.