3.1 Kwaliteit openbare ruimte
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- De openbare ruimte goed beheren. Met dat goede beheer bijdragen aan de kwaliteit van de leefomgeving voor onze inwoners en aan het ondernemings- en vestigingsklimaat voor ondernemers en werknemers.
- Hogere kwaliteit van de openbare ruimte. Die openbare ruimte is toegankelijk voor iedereen, ook voor mensen die minder mobiel zijn.
- De openbare ruimte zo inrichten dat hij uitnodigt tot bewegen.
- Via gerichte maatregelen in de openbare ruimte bijdragen aan betere luchtkwaliteit en minder geluidshinder.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
- Er zijn 3 schouwrondes uitgevoerd door een extern bureau om te monitoren of het afgesproken kwaliteitsniveau is behaald. De resultaten van deze schouwrondes zijn besproken, waarna acties zijn benoemd en uitgevoerd.
- Er is een Meerjaren Uitvoeringsprogramma beheer Openbare Ruimte (MUPOR 2024) opgesteld. In dit programma wordt het onderhoud geëvalueerd en waar nodig verbeteracties benoemd. Daarnaast wordt een meerjarige doorkijk gegeven van projecten die op stapel staan.
- Om het geld voor de openbare ruimte zo goed mogelijk in te zetten zijn verschillende opgaven per gebied, wijk of straat zoveel mogelijk in samenhang opgepakt. In 2023 zijn de volgende integrale beheerprojecten opgestart of uitgevoerd: Hortensiaplein, Hogeweg en Jac. vd Meijdenstraat in Drunen. Ook de voorbereiding van het project Oranjeveld en omgeving in Drunen en het project Christinastraat en omgeving in Oudheusden zijn weer opgepakt. De laatste twee projecten hebben een tijd stil gelegen in afwachting van een hernieuwde waterdoorrekening en de komst van een nieuwe projectleider
- In 2023 zijn verschillende initiatiefnemers begeleid bij het realiseren van hun droom.
- Verschillende maatregelen en onderzoeken uit het Meerjaren Uitvoeringsprogramma Gemeentelijk Verkeer en Vervoer Plan (GVVP) zijn opgestart of afgerond. Het doel van deze activiteiten was minder verkeershinder en het verduurzamen van mobiliteit.
- We zijn gestart met het veranderen van speeltuinen naar beweeg- en ontmoetlocaties. De eerste interne en externe sessies met belanghebbenden hebben plaatsgevonden voor de wijken Venne-Oost, Hedikhuizen en Vliedberg. Interne afstemming is van belang omdat op deze locaties meerdere ruimtelijke opgaven tegelijk worden opgepakt. Bijvoorbeeld waterberging en biodiversiteit. In een latere fase worden ook de routes richting de beweeg- en ontmoetlocaties aantrekkelijk en veilig gemaakt. We noemen dit vitaliteitsroutes.
- Bij het maken van plannen voor De Hoge Heide en park de Schroef wordt rekening gehouden met de rol die het gebied kan hebben als ontmoetingsfunctie. Voor sportpark De Hoge Heide ligt inmiddels een schetsplan. Dat wordt in 2024 verder uitgewerkt. Ook wordt het project meegenomen in de financiële cyclus.
- In de dorpen Vlijmen, Drunen en Oudheusden zijn veel ruimtelijke ontwikkelingen. Wij vinden het belangrijk om de verschillende opgaven met elkaar te verbinden en ze zo te versterken. Zo leggen we een goede basis voor ruimtelijke kwaliteit. Voor Drunen zijn we hiermee in 2023 gestart.
3.2 Openbare verlichting
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- Voor de openbare verlichting willen we materialen gebruiken die bijdragen aan de gewenste kwaliteit van de openbare ruimte.
- Bijdragen aan een zorgvuldig energiegebruik. Dat doen we door in 2030 30% minder energie te gebruiken voor de openbare verlichting dan in 2013.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
- We hebben ongeveer 1050 lichtmasten en 1400 lampen (armaturen) vervangen.
- Van de 1400 vervangen lampen zijn er ongeveer 450 “slim”. Dit betekent dat de lichtsterkte en lichtkleur op afstand kunnen worden aangepast.
- Er zijn 320 bestaande lampen voorzien van led lampen.
- Deze vervangingen leveren een energiebesparing op van ongeveer 101.000 kW.
- Bij nieuwe verlichting kiezen we voor materiaal en verlichting die het beste werkt. We letten niet alleen daar op. We kijken ook of materiaal en verlichting duurzaam, circulair en energiezuinig zijn. Bij het kiezen van materiaal en verlichting gebruiken we het in 2020 vastgestelde programma van eisen.
- In 2023 is een flink aantal hardnekkige storingen geconstateerd aan de openbare verlichting op het net van Enexis. Deze worden verholpen maar de afhandeling duurt langer dan gewenst. Hierover was en is nauw contact met Enexis.
3.3 Ondergrondse infrastructuur
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- Een duidelijk en overzichtelijk gebruik en inrichting van de ondergrondse openbare ruimte. Nutsvoorzieningen, warmtenetten, telecomkabels, riolering, ondergrondse containers en boomwortels vragen ondergronds allemaal om ruimte. Die vraag naar ruimte stemmen we goed af.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
- Er heeft regelmatig afstemming plaatsgevonden met de nutsbedrijven. We hebben met hen afgestemd over de planning en de gevolgen voor verzwaring van het elektriciteitsnet.
- We zijn begonnen met een nieuwe versie van het handboek kabels en leidingen.
- We zijn begonnen met het vernieuwen van het kader voor de toepassing van nadeelcompensatie voor Nutsbedrijven.
- Er is door verschillende nutsbedrijven 287.355 m kabel/leiding gelegd, waarvan 72.700 m glasvezel.
- In 2023 is een werkgroep geformeerd om een hoofdtracé aan te wijzen voor de ligging van kabels en leidingen voor nutsbedrijven met als doel grip te hebben op de tracékeuze.
- Eind 2023 is extra toezicht op kabels en leidingen ingezet vanwege de door Enexis aangekondigde verzwaring van het elektriciteitsnetwerk en vervanging van de gasleidingen.
3.4 Wegen en civieltechnische kunstwerken
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- Een kosteneffectief beheer van het wegennetwerk en de civieltechnische kunstwerken. Voorbeelden van civieltechnische kunstwerken zijn bruggen steigers en kademuren.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
- We hebben het tweejaarlijkse uitvoeringsprogramma (2022-2023) geëvalueerd. De afgelopen twee jaren gaven we bijna € 7.000.000 uit aan wegen en bermen. In 2022 en 2023 is extra aandacht besteed aan het wegwerken van achterstallig onderhoud van asfaltwegen. Andere belangrijke dingen die we gedaan hebben zijn groot onderhoud van wegen en het steviger maken van de verharding van bermen. We hebben ook bijgedragen aan zogenaamde integrale projecten.
- We hebben een nieuw uitvoeringsprogramma 2024-2025 voor wegen gemaakt (zie MUPOR 2024).
- In 2020 is het beheerplan civieltechnische kunstwerken 2021-2029 vastgesteld. Ook in 2023 waren we bezig met de uitvoering van dit plan. Voorbeelden zijn grootonderhoudswerkzaamheden en het vervangen van enkele bruggen en trappen in de vesting. Een ander voorbeeld is de start van de voorbereidingswerkzaamheden voor de Burgemeester Schweitzertunnel.
3.5 Verkeersveiligheid
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- Wij gaan voor nul verkeersslachtoffers. We sluiten aan bij de campagne ‘Brabant gaat voor NUL verkeersslachtoffers’.
- Via alle vormen van vervoer (bijvoorbeeld fiets, auto, te voet en openbaar vervoer) kom je vlot en veilig op je bestemming.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
- We hebben verschillende maatregelen en onderzoeken uit het Meerjaren Uitvoeringsprogramma GVVP uitgevoerd.
- We hebben gewerkt aan verschillende projecten die bijdragen aan een verkeersveiliger inrichting van de openbare ruimte. Dit ging vaak om de voorbereiding van projecten of het maken van plannen. Waar mogelijk hebben we ook projecten uitgevoerd. Voorbeelden van belangrijke projecten zijn: de aanleg van een vrij liggend fietspad langs de Tuinbouwweg tussen de Abt van Engelenlaan en Elshout en de start van het verkennen van een veiliger inrichting voor motorvoertuigen en fietsers van het oostelijk deel van de Tuinbouwweg. Deel van die verkenning zijn ook het kruispunt Mommersteeg-Tuinbouwweg en de situatie bij de Priemsteeg. We hebben een voorontwerp gemaakt van de herinrichting van de Vijfhoevenlaan. Daarbij hoort ook de rotonde Mommersteeg. We hebben een rotonde aangelegd in de Abt van Engelenlaan ter hoogte van de Mortelweg. We zijn plannen aan het maken voor de aanleg van een vrij liggend fietspad langs de Abt van Engelenlaan. Dat is onderdeel van de Gebiedsontwikkeling Oostelijke Langstraat. Daarnaast voerden we kleine verbeteringsmaatregelen uit die bijdragen aan de verkeersveiligheid. Dat deden we volgens het uitgangspunt Duurzaam Veilig. Langs de Venbroekstraat en de Voordijk zijn rode fietssuggestiestroken aangebracht. De fietser krijgt hierdoor een belangrijkere plek op de weg.
- We hebben verkeersveilig gedrag aangemoedigd door verkeersonderwijs te bieden aan kinderen, scholieren en senioren. Samen met Veilig Verkeer Nederland Heusden voerden we verschillende fiets(verlichtings)acties uit. In de vesting Heusden is een schoolzone aangelegd.
- Samen met belangengroeperingen als Veilig Verkeer Nederland, de politie, Fietsersbond en Senioren Overleg Gemeente Heusden maakten we verkeerssituaties veiliger. We hebben ook gewerkt aan een voor iedereen toegankelijke openbare ruimte.
3.6 Duurzame mobiliteit
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- Minder uitstoot van CO2, minder geluid en stank en minder trillingen door gemotoriseerd verkeer.
- Omarmen van nieuwe technologieën en aanmoedigen van duurzame vervoersmogelijkheden.
- Een openbare ruimte creëren die uitnodigt om gebruik te maken van duurzame mobiliteitsvormen.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
- Om minder autoverplaatsingen te laten plaatsvinden moedigden we het gebruik van andere vervoersmogelijkheden aan. Voorbeelden hiervan zijn de fiets en het openbaar vervoer. We moedigden ook het gebruik aan van schonere voertuigmotoren, zoals elektrische motoren of motoren op waterstof. Dat deden we door voldoende oplaadpunten in de openbare ruimte aan te bieden. In 2023 zijn op ruim 30 plekken laadpalen geplaatst. Ook de inzet van nieuwe infrastructuur zorgt voor minder verplaatsingen met de auto. Voorbeeld hiervan is het nieuwe fietspad langs de Tuinbouwweg. Ook het anders gebruiken van bestaande infrastructuur helpt. Een voorbeeld daarvan zijn de fietsstroken aan de Voordijk).
- Samen met de provincie en de vervoersmaatschappij werkten we aan de borging van de kwaliteit van het openbaar vervoer. Ter hoogte van het Ei van Drunen is bijvoorbeeld een halte verplaatst. Deze is daardoor verkeersveiliger.
- We zijn gestart met de uitwerking van plannen die samenhangen met de Gebiedsontwikkeling Oostelijke Langstraat (GOL). Dat geldt ook voor de lokale maatregelen aan bijvoorbeeld het lokale wegennet. Dat zijn de zogenaamde mitigerende maatregelen. In samenspraak met de omgeving is een herinrichtingsontwerp voor de Vijfhoevenlaan opgesteld.
3.7 Gebiedsontwikkeling Oostelijke Langstraat (GOL)
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- Betere leefbaarheid in de dorpen Vlijmen, Nieuwkuijk en Drunen door aanleg van goede aansluitingen op de A59. Dit samen met onder andere de aanleg van ecologische verbindingszones, een goede parallelwegenstructuur en een waterbergingsgebied.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
Door het uitblijven van een uitspraak van de Raad van State is de situatie niet veranderd ten opzichte
van 2022. De Raad van State sprak de verwachting uit een uitspraak te doen in februari 2024. Dit hield vervolgens in dat de uitvoering op zijn vroegst kan starten in september 2025. Op het moment dat er een onherroepelijke uitspraak ligt van de Raad van State, stellen de provincie en de gemeenten Waalwijk en Heusden een voorstel op voor provinciale staten en de gemeenteraden voor het beschikbaar stellen van extra geld. Dit is dan een formeel ‘go- no go moment’ voor de volgende fase van de GOL.