1.1 Dromen.Doen.Heusden
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- Als gemeente een omgeving maken waarbinnen burgers, bedrijven en organisaties hun dromen waar kunnen maken. Op voorwaarde dat zij bereid zijn hiervoor ook zelf initiatief te tonen en inspanningen te verrichten. Zo is voor iedereen de hoogste mate van ontplooiing mogelijk: Dromen.Doen.Heusden.
- De gemeente Heusden op de kaart zetten als aantrekkelijke plaats om te wonen, werken en recreëren.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
- In 2023 zijn we doorgegaan met het huldigen van Doeners van de Maand. Zo zetten we door het hele jaar heen mensen uit alle lagen van onze gemeenschap in het zonnetje. Zij zijn inspirerende voorbeelden van Doeners met een Droom. Wekelijks op vrijdag deelden we via sociale media activiteiten die er in onze gemeente plaatsvinden. Zo geven we podium aan verenigingen, instellingen en organisaties en wat zij doen.
- In de Heusdense School boden we onze medewerkers gelegenheid hun vakmanschap als MogelijkMaker te ontwikkelen. Voorbeelden uit 2023 zijn: trainingen gespreksvaardigheden, workshops publieksgericht schrijven en sessies over actuele onderwerpen, zoals de Omgevingswet.
- Net als in 2022 gaven we in het inwerkprogramma van nieuwe collega’s veel aandacht aan Dromen. Doen. Heusden, MogelijkMaken en onze kernwaarden.
1.2 Samen thuis in Heusden
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- Invulling geven aan de door onze inwoners geschreven toekomstvisie ‘Samen thuis in Heusden’.
- Er zit ontzettend veel kracht, creativiteit en energie in onze dorpen en wijken. Inwoners, verenigingen en ondernemers weten vaak beter wat er speelt dan wij als gemeente. We ondersteunen goede initiatieven uit de samenleving. Zo verkleinen we ook de afstand tussen inwoners en overheid. Soms werkt het zelfs resultaatgerichter om als overheid een stapje terug te doen. We noemen dat van inwonersparticipatie naar overheidsparticipatie.
- We betrekken inwoners en andere belanghebbenden vroeg bij nieuwe grote en kleine plannen. Dat doen we niet eenmalig of bij toeval, maar blijvend. Hierbij zijn we eerlijk en duidelijk over wat wél en wat niét mogelijk is. Zo voorkomen we teleurstelling en scheppen we draagvlak.
- Participatie betekent ook dat we inwoners en ondernemers meer ondersteunen in hun rol.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
- Als aanvulling op de toekomstvisie ‘Samen thuis in Heusden’ hebben we het plan opgevat om niet alleen te kijken naar de nabije toekomst. We kijken ook naar de periode daarna. Zo krijgen we voor de langere termijn richting bij de te maken op de toekomst gerichte keuzes.
- We vinden de ideeën en meningen van onze inwoners en ondernemers belangrijk. Via inwonersparticipatie kregen we een beeld van wat er in de samenleving speelt. Zo betrokken we onze inwoners en ondernemers. In het document ‘Naar gerichter participeren’ staan tips voor het inrichten van participatietrajecten. Dit helpt ons om vooraf de inhoudelijke keuzeruimte, de beschikbare tijd, de impact en de context rondom een casus in te schatten. Zo kunnen we een weloverwogen keuze maken over participatie en communicatie.
- We ondersteunden wijken met Buurt Bestuurt en andere initiatieven. We hielden de doelen voor de Buurt Bestuurt-comités tegen het licht. Zo bekeken we waar de aanpak breder en beter kan . Ook in wijken en buurten zonder Buurt Bestuurt-comité stimuleerden we initiatieven die bijdragen aan grotere leefbaarheid en sociale samenhang. In 2023 is besloten om de toedeling van de wijkbudgetten op een meer passende en eenduidige manier te benaderen. Hiervoor hebben we een aantal spelregels en een manier van berekenen voor wijkgerichte budgetten opgesteld.
- We bleven initiatieven steunen en kennis uit de samenleving benutten. Met de ervaringen in de coronacrisis keken we hierbij nog meer naar de digitale mogelijkheden. Verder bleven we kijken wat inwoners, ondernemers en organisaties vinden van inwonerparticipatie. Hiervoor gebruikten we de resultaten van het inwonerpanel waarin we vragen hebben gesteld over inwonersparticipatie. Zo keken we hoe we inwonersparticipatie beter kunnen doen.
- We besteedden meer aandacht aan het ophalen van wensen en ambities. Zo konden activiteiten en beleid van de gemeente nog beter aansluiten op de dromen van inwoners. De wensen en ambities kunnen we ophalen met bestaande kanalen zoals het inwonerspanel. In het afgelopen jaar hebben we het inwonerspanel vragen gesteld over de onderwerpen ‘participatie’ en ‘sport en bewegen’.
- Via de zogenaamde initiatieventafel (voor initiatieven in de openbare ruimte) en met de omgevingstafel (voor bouwinitiatieven) steunden we initiatieven vanuit de samenleving. Ons doel is samen met initiatiefnemers én onze partners tot een snelle en complete afweging te komen.
- We bleven inzetten op jeugdparticipatie. Denk hierbij aan het jaarlijkse jeugdcongres, de jeugdburgemeesters en jeugdambassadeurs. Een ander voorbeeld zijn interactieve (pizza)sessies met jongeren over onderwerpen die ze zelf belangrijk vinden. We vinden de inbreng van jongeren waardevol en namen deze waar mogelijk mee in de besluitvorming. Samen met de HAS startten we in september een onderzoek. Dit keek hoe we jongerenparticipatie beter en blijvend een plek kunnen geven in ons werk.
- We bleven steeds werken aan een open en snelle communicatie. In 2022 zijn we gestart met wijkgericht communiceren. In 2023 hebben we dat een vervolg gegeven door voor meerdere wijken wijkwebpagina’s te beginnen op www.heusden.nl . Zo brachten we onze communicatie nog dichter op onze inwoners. Zo sloten we deze aan op hun directe woon- en leefomgeving. Wijkgericht communiceren is verder versterkt met de start van wijkbezoeken door gemeenteraad en college aan de wijken in onze gemeente. In 2023 bezochten we op deze manier Nieuwkuijk, Haarsteeg, Oudheusden en de Vliedberg.
- In 2023 hielden we een communicatiemix in stand die bestaat uit meerdere online en offline communicatiemiddelen. Alles bij elkaar voorziet deze mix in de behoefte van zo veel mogelijk doelgroepen. We voerden in 2023 een onderzoek uit naar meertalig communiceren. We zijn gestart met het uitvoeren van de aanbevelingen uit dat onderzoek.
1.3 Regionale samenwerking
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- We bundelen onze krachten in diverse samenwerkingsverbanden. Zo kunnen we een grotere rol van betekenis spelen. Zo kunnen we publieke partijen gerichter beïnvloeden en zorgen voor onderlinge afstemming. Dit doen we vooral vanuit onze eigen ambities. Grote maatschappelijke opgaven beperken zich namelijk niet tot onze gemeentegrenzen. Samenwerking en sterk presterende en geprofileerde regio’s zorgen dat we een aantal van onze eigen ambities slimmer en efficiënter waarmaken.
- Lokale en subregionale opgaven nadrukkelijker op de nationale en regionale agenda’s krijgen. Zo vergroten we de kans op realisatie.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
- Afhankelijk van de opgave werkten we samen in verschillende regio’s. Voorbeelden zijn Hart van Brabant, Regio Noordoost-Brabant (RNOB) en De Langstraat. Andere voorbeelden zijn samenwerkingsverbanden zoals de GGD, Gebiedsontwikkeling Oostelijke Langstraat (GOL), Meierij, Maasgemeenten, Vestingsteden, met bedrijven en met kennisinstellingen.
- We zijn toegetreden tot het Publiek Ontwikkelbedrijf REKS B.V.. Dat is in 2023 opgericht. Hierin werken 8 gemeenten uit de regio Hart van Brabant samen met het Energiefonds Brabant.
- Samen met onze partners in Midden-Brabant maakten we ons sterk om de speerpunten waar te maken uit de Kernagenda 2023-2027 en in de kaders van de begroting 2023 Regio Hart van Brabant. Met onze partners in Noordoost-Brabant geven we invulling aan de samenwerkingsagenda overheden ‘Richting 2030’ en voeren we deze uit. In het afgelopen jaar hebben we dat gedaan aan de hand van de kaders uit het jaarplan en begroting 2023 RNOB. De samenwerkingsagenda is overigens in het afgelopen jaar aangescherpt met de Prioriteitennota.
- We hebben in 2023 Langstraatverband de samenwerking voortgezet op het gebied van Wonen, Economie & Leisure en Transities. Deze samenwerking heeft gaandeweg een projectmatiger karakter gekregen. Aanvullend werkten we binnen dit verband samen op onderwerpen als ondermijnende criminaliteit en arbeidsmigranten.
- We volgden de ontwikkelingen over het tot stand komen van het Van Gogh Nationaal Park. In dit park moeten onze huidige regionale samenwerking binnen het Nationale Park de Loonse en Drunense Duinen en binnen stichting het Groene Woud in de toekomst opgaan.
- Eind 2023 is besloten om niet door te gaan met de samenwerking met RNOB. We stoppen na afloop van het convenant. Dat is eind 2024. In het verlengde hiervan geldt dat ook voor de samenwerking met Agrifood Capital. Dat is de zogenaamde triple helixsamenwerking in Noordoost-Brabant.
1.4 Dienstverlening
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- In een veranderende wereld kiezen mensen hun eigen kanalen om in contact te komen met de gemeente. Hier willen we graag op aansluiten. De gemeente richt haar kanalen zo in dat deze voor iedere inwoner in de gemeente toegankelijk zijn.
- De informatiebehoefte van inwoners en ondernemers is leidend bij het aanbieden van informatie. We bieden die informatie aan via schriftelijke kanalen zoals onze wekelijkse infopagina Nu & Morgen, flyers en brochures. We bieden informatie ook online of digitaal via de gemeentelijke websites, social media en e-mailnieuwsbrieven.
- De websites helpen inwoners en ondernemers zo goed mogelijk om de belangrijkste taken waarvoor zij de gemeente nodig hebben online te regelen.
- Er is een wens van (sociale) woningbouw op de plek van gemeentehuis Drunen. De balans tussen op kantoor werken en thuiswerken voor gemeentelijk medewerkers is bovendien veranderd. Dit biedt een unieke kans om de dienstverlening aan inwoners en bedrijven te verbeteren. Die dienstverlening is nu niet optimaal vanwege de twee gemeentehuizen.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
- Het Digitale Stelsel Omgevingswet (DSO) is bedoeld als hulpmiddel bij de Omgevingswet. Dit digitale loket hebben we zo goed mogelijk gevuld met onze regels en vragenbomen. Zo kunnen inwoners in het DSO de geldende regels checken en een eventuele aanvraag/melding indienen. De werking van het DSO staat nog ter discussie . Daarom hebben we ook alternatieve kanalen ingericht om de dienstverlening zo goed mogelijk voor te zetten.
- We zijn blijven zoeken naar nieuwe manieren om de dienstverlening vorm te geven. In 2023 is een onderzoek gestart naar dienstverlening via beeldbellen.
- We bleven scherp op een duidelijke en transparante communicatie naar onze inwoners. Daarom verzorgden we trainingen gespreksvaardigheden en workshops publieksgericht schrijven voor medewerkers van de gemeente.
- In Heusden nemen we onze verantwoordelijkheid. Langs de lijn van de kernwaarden (klant centraal, dialoog & samenwerking, aanspreken & verantwoordelijkheid nemen) waren we ook in 2023 voortdurend in ontwikkeling. Deze ontwikkeling stemden we af op een dialoog met de maatschappij.
- Datagedreven werken werd pragmatisch en op aanvraag ingezet.
- Via klantonderzoek, het inwonerspanel, het online volgen van openbare digitale bronnen en uitvraag vanuit de organisatie brachten we voortdurend in beeld wat de informatiebehoefte van inwoners en ondernemers was. Zoals eerder beschreven, is in 2023 het inwonerspanel ingezet voor de onderwerpen ‘sport en bewegen’ en ‘participatie’.
- In 2023 zijn de aangenomen moties in de gemeenteraad van 12 juli 2022 uitgevoerd. Deze moties gingen over het maken van scenario’s voor de gemeentehuislocaties in zowel Drunen als Vlijmen. Op 3 oktober 2023 zijn scenario’s aan de raad gepresenteerd. Vervolgens zijn we voor scenario’s van de centrale huisvesting van de gemeentelijke organisatie gestart met het maken van een programma van eisen. We zijn daarnaast begonnen met een verdiepend onderzoek voor de herontwikkeling van het gemeentehuis, de brandweerkazerne en het aanliggende parkeerterrein in Drunen. De resultaten van dit onderzoek verwachten we in 2024.
1.5 Informatiebeveiliging en privacy
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- Zorgvuldig en betrouwbaar omgaan met de gegevens van onze inwoners en bedrijven. Dit doen we volgens de Baseline Informatiebeveiliging Overheden (BIO), de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) en de Wpg (Wet politiegegevens).
- Weerbaar zijn tegen cyberaanvallen en eventuele negatieve gevolgen zo veel mogelijk beperken.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
- We voerden zowel het informatiebeveiligingsbeleid als het privacybeleid uit. Het eerste is gebaseerd op de BIO. Het tweede is gebaseerd op de AVG. Onder het laatste valt het sluiten van verwerkersovereenkomsten en het uitvoeren van risicoanalyses. Die heten DPIA’s: ‘data protection impact assessment’. Het uitvoeren van deze risicoanalyses wordt in 2024 verder opgepakt voor zogenaamde hoog-risicoverwerkingen. Hiervoor wordt een prioriteitenlijst opgesteld. Dat kan na oplevering van het geactualiseerde verwerkingsregister.
- Er is gewerkt aan het opstellen van een nieuw, geïntegreerd informatiebeveiligings- en privacybeleid. Dat in 2024 wordt vastgesteld. Dit beleid is het kader voor verdere verbetering van het verantwoord omgaan met én optimaal beveiligen van (persoons)gegevens. Het beleid dient als leidraad voor toekomstige plannen in de organisatie.
- Met onder andere het uitvoeren (en opvolgen) van risicoanalyses zorgen we voor de juiste toegangsbeveiliging. Die is nodig voor een effectieve omgang met beveiligingsincidenten en bewaking van de bedrijfscontinuïteit.
- We hebben controles uitgevoerd op de gegevensbescherming volgens de BIO, AVG en Wet politiegegevens (Wpg). We deden dat met de ENSIA-audit en Wpg-audit. ENSIA staat voor Eenduidige Normatiek Single Information Audit. In 2023 is geen Wpg-controle uitgevoerd. Wel zijn verbeterpunten uit de voorgaande externe controle opgepakt.
- Er zijn diverse acties geweest om de kennis bij medewerkers te verhogen over privacy en informatiebeveiliging. Hieronder valt de invoering van een doorlopend programma voor bewustwording. Daarnaast kregen alle nieuwe medewerkers een eerste introductie over het belang van informatiebeveiliging en privacy.
1.6 Gemeentelijk vastgoed
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- We willen een gemeente worden die helpt vastgoed ondersteunend te laten zijn aan de maatschappelijke doelen.
- We willen dat het voorzieningenniveau van cultuur, sport en welzijn in ieder dorp op passende wijze bijdraagt aan de leefbaarheid van onze gemeente.
- We willen de vastgoedorganisatie verder professionaliseren. We een complete visie ontwikkelen op het vastgoedbeheer.
- We willen op effectief kunnen inspelen op toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen. Dat kunnen we door grond in ons eigendom in te zetten met het oog op de toekomst.
- We willen het geliberaliseerde pachtbeleid laten aansluiten op de huidige wet- en regelgeving. We willen pachtgronden bewust uitgeven.
- We houden ons meer bezig met het stoppen van het gebruik van gemeentegrond door derden zonder dat hier afspraken over zijn vastgelegd. Dat is onrechtmatig grondgebruik.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
- We hebben een transparant vastgoedinformatiesysteem ingevoerd. Dat geeft een totaal inzicht van ons vastgoed. Dit is inclusief (verduurzamings-) doelstellingen en parameters voor de financiën en exploitatie.
- We zijn bijna klaar met het beleidsplan voor de gemeentelijke accommodaties. Met dit beleidsplan geven we richting aan hoe we ons vastgoed inzetten voor het bereiken van maatschappelijke doelstellingen.
- We zijn gestart met het professionaliseren van het beheer van vastgoed. We zijn ook begonnen met het veranderen van de uitvoering naar een strategisch en tactisch niveau.
- We hebben een nieuwe regeling vastgesteld hoe we om gaan met onze geliberaliseerde pachtgronden. Deze methodiek hebben we toegepast op al onze geliberaliseerde gronden.
- Alleen bij hoge uitzondering verkopen we cultuurgronden. Voornamelijk voor de Gebiedsontwikkeling Oostelijke Langstraat (GOL) zijn enkele cultuurgronden verkocht.
- In het kader van het opheffen van onrechtmatig grondgebruik is het ons gelukt substantieel veel meer gronden te legaliseren dan voorgaande periode.
- Opvang van Oekraïense vluchtelingen:
- In maart 2023 hebben de Voorste zeedijk 10 in Vlijmen gekocht. Deze opvanglocatie biedt sinds 1 juli 2023 plek voor 115 Oekraïense vluchtelingen.
- In juli 2023 is een bruikleenovereenkomst gesloten met de provincie voor de woningen op de Kanaalweg 5-7-9. Deze locatie biedt huisvesting voor in totaal 25 Oekraïense vluchtelingen.
- In de zomer van 2023 is het pand aan de Grotestraat 250 gekocht. Dit pand is omgebouwd tot een opvanglocatie voor in totaal 55 Oekraïense vluchtelingen.
- Per 1 december 2023 moest de gemeente Heusden in totaal voor 364 Oekraïense vluchtelingen opvangplek bieden. Heusden heeft eind 2023 in totaal gezorgd voor 355 opvangplekken.
- In december is de verbouwing gestart van de oude bibliotheek aan de Rooseveltstraat 32. Dit wordt een tijdelijke opvanglocatie voor 40 Oekraïense vluchten. Daardoor komen we in totaal uit op een aantal van 395 opvangplekken.